طراحی، صرفا خلق یک اثر بصری زیبا نیست. بلکه فرایندی پیچیده است که نیازمند درک عمیق از انسان، نیازها، محیط و جامعه است. تحقیق، ابزاری قدرتمند برای رسیدن به این درک عمیق است. در این مقاله، به اهمیت تحقیق در طراحی و ارتباط آن با مسائل زیست‌محیطی خواهیم پرداخت.
چرا تحقیق در طراحی اهمیت دارد؟
- درک بهتر کاربران: تحقیق به طراحان کمک می‌کند تا نیازها، خواسته‌ها، رفتارها و الگوهای ذهنی کاربران خود را به خوبی بشناسند. این شناخت، منجر به طراحی محصولاتی می‌شود که به طور کامل با نیازهای کاربران همخوانی داشته باشند و تجربه کاربری بهتری را فراهم کنند.
- ایجاد نوآوری: تحقیق، طراحان را با ایده‌های جدید و رویکردهای نوآورانه آشنا می‌کند. با مطالعه تحقیقات قبلی، تحلیل روندها و بررسی رفتار مصرف‌کنندگان، طراحان می‌توانند به ایده‌های خلاقانه و بدیعی دست یابند.
- حل مشکلات پیچیده: بسیاری از چالش‌های طراحی، نیازمند رویکردی چندجانبه و مبتنی بر تحقیق هستند. با استفاده از روش‌های تحقیق، طراحان می‌توانند به ریشه مشکلات پی برده و راهکارهای مناسب و پایدار ارائه دهند.
- ارتباط مؤثر با مشتریان: تحقیق، به طراحان کمک می‌کند تا با مشتریان خود ارتباط مؤثرتری برقرار کنند. با درک نیازها و خواسته‌های مشتریان، طراحان می‌توانند محصولات و خدماتی را ارائه دهند که ارزش واقعی برای آنها ایجاد کند.
- توسعه پایدار: تحقیق در طراحی، به ویژه در زمینه طراحی محصول، می‌تواند به توسعه محصولات پایدار کمک کند. با بررسی تأثیرات محصولات بر محیط زیست و جامعه، طراحان می‌توانند محصولاتی را طراحی کنند که کمترین آسیب را به محیط زیست وارد کرده و نیازهای اجتماعی را نیز برآورده کنند.
ارتباط تحقیق در طراحی و مسائل زیست‌محیطی
یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی بشر در قرن حاضر، مسائل زیست‌محیطی است. طراحی، به عنوان یک رشته تأثیرگذار، می‌تواند نقش مهمی در حل این چالش‌ها ایفا کند. تحقیق در طراحی، به طراحان کمک می‌کند تا:
- مواد پایدار را شناسایی کنند: با تحقیق در مورد مواد مختلف، طراحان می‌توانند موادی را انتخاب کنند که کمترین آسیب را به محیط زیست وارد کرده و قابل بازیافت باشند.
- فرآیندهای تولید را بهینه کنند: تحقیق در مورد فرآیندهای تولید، به طراحان کمک می‌کند تا روش‌های تولید کم‌مصرف و کم‌آلاینده را انتخاب کنند.
- طراحی برای دوام: با تحقیق در مورد عمر مفید محصولات، طراحان می‌توانند محصولاتی را طراحی کنند که دوام بیشتری داشته باشند و نیاز به تعویض مکرر نداشته باشند.
- طراحی برای بازیافت: تحقیق در مورد روش‌های بازیافت، به طراحان کمک می‌کند تا محصولاتی را طراحی کنند که به راحتی قابل بازیافت باشند.
روش‌های تحقیق در طراحی
- تحقیق قوم‌نگاری: شکلی از تحقیق است که شامل بررسی جامع و سازمان‌یافته گروه‌هایی از افراد با مشاهده یا درگیرشدن در زندگی روزمره آنها می‌شود. اساسا، قوم‌نگاری تعاملات اجتماعی، رفتارها، سیستم‌های اعتقادی و ادراکاتی را که در گروه‌های اجتماعی، تیم‌ها، سازمان‌ها و جوامع رخ می‌دهد، بررسی می‌کند. هدف اصلی قوم‌نگاری ارائه درک دقیق و فراگیر از فرهنگ‌ها و خرده‌فرهنگ‌های مختلف، از جمله دیدگاه‌ها و فعالیت‌های مردم، و همچنین محیط‌های اطراف (مانند صداها، مناظر، فضاها و مکان‌ها) است
- تحقیق کیفی: عبارت “تحقیق عمیق” مناسب‌ترین عبارت برای توصیف تحقیق کیفی است. این نوع تحقیق زمانی مناسب است که شما اطلاعات محدودی در مورد موضوع موردعلاقه خود دارید، زمانی که متغیرها ناشناخته هستند، یا زمانی که پایه تئوری مربوطه کافی نیست یا اصلاً وجود ندارد. تحقیقات کیفی عموماً برای شناسایی مسائل کلی تحقیق و طرح سؤالات کلی در مورد پدیده‌های موردمطالعه استفاده می‌شود. پژوهشگران کیفی انواع مختلفی از داده‌ها را از منابع مختلف گردآوری کرده و این داده‌ها را از دیدگاه‌های مختلف تحلیل می‌کنند. ازاین‌رو، هدف تحقیق کیفی ایجاد درک جامع و معنادار از یک موقعیت پیچیده و چندوجهی است.
- تحقیق کمی: تحقیقات کمّی نوعی تحقیقات تجربی است که از داده‌های عددی و قابل‌اندازه‌گیری برای نتیجه‌گیری استفاده می‌کند. این بدان معناست که این نوع تحقیقات بر داده‌هایی تکیه می‌کند که می‌توانند به طور مستقل اندازه‌گیری و تأیید شوند. نتایج تحقیقات کمّی اغلب مبتنی بر آزمایش، مشاهدات عینی و سیستماتیک یا آمار است. در نتیجه، این تحقیق اغلب “مستقل” از محقق تلقی می‌شود، زیرا بر اساس “اندازه‌گیری عینی واقعیت” است تا تفسیرهای شخصی محقق. بر خلاف تحقیقات کیفی که تحقیقات عمیقی است که برای ساختن نظریه‌های جدید استفاده می‌شود، تحقیقات کمّی عمدتاً برای ساده‌سازی و تعمیم مفاهیم، توصیف یک پدیده خاص یا شناسایی روابط علّی استفاده می‌شود.
- تحقیق بصری: تحقیقات بصری را می‌توان از زوایای مختلف مورد بررسی قرار داد؛ مثلا به کاوش در تصاویر، فرم‌ها و اشیایی اشاره دارد که هم بخشی از فرهنگ بصری و هم فرهنگ مادی هستند. برای همین هدف، “فرهنگ به‌عنوان بیانِ جمعی دستاوردهای فکری انسان از جمله هنرها و دیگر جلوه‌ها” تعریف و فرم ”ظاهر یا شکل قابل‌مشاهده یک شئ” توصیف شده است، درحالی‌که یک شئ به “هر چیز فیزیکی که قابل‌مشاهده یا لمس باشد” اشاره دارد. در نهایت، یک تصویر به‌عنوان “ارائه‌ای از طریق هنرهای تجسمی یا عکاسی و غیره، یا همان‌طور که بر روی صفحه‌نمایش کامپیوتر یا ویدئو نمایش داده می‌شود، ظاهر بیرونی یک شخص یا شئ را به تصویر می‌کشد” توصیف شده است.
- تحقیق کاربردی: تحقیق کاربردی روشی است که متخصصان و شاغلین در هر حرفه از آن برای تأمل و تحلیل کار خود برای یافتن راه‌حل‌های عملی برای مسائلی که با آن مواجه می‌شوند، استفاده می‌کنند. این نوع تحقیقات معمولاً در زمینه‌های عمل‌محور مانند پزشکی استفاده می‌شود، اما در زمینه طراحی نیز محبوبیت پیدا کرده است. برای اینکه تحقیقات کاربردی مؤثر باشد، شاغلین در هر حرفه باید درک عمیقی از حوزه عملی خود و دانش ضمنی که در آن زمینه ارزشمند است داشته باشند. اگرچه بررسی عملکرد خودِ فرد می‌تواند شخصی و درونی تلقی شود، اما بسیار مهم است که این نوع تحقیق بر اساس شواهد محکم و قابل‌اعتماد باشد و فرایند تبدیل یافته‌ها به عمل به شیوه‌ای دقیق و سیستماتیک انجام شود.
نتیجه‌گیری
تحقیق، ابزاری ضروری برای هر طراح است. با استفاده از روش‌های تحقیق، طراحان می‌توانند محصولات و خدماتی را ایجاد کنند که نه‌تنها زیبا و کاربردی هستند، بلکه نیازهای کاربران را برآورده کرده و به بهبود کیفیت زندگی کمک می‌کنند. همچنین، تحقیق در طراحی می‌تواند نقش مهمی در حل چالش‌های زیست‌محیطی ایفا کند.
به دلیل اهمیت روش تحقیق، انتشارات کتاب وارش (ناشر تخصصی کتاب‌های دیزاین)، ویرایش دوم کتاب جدید و مهمِ «روش تحقیق برای طراحان؛ راهنمای اجرای شیوه‌ها و روش‌های تحقیق در طراحی» به قلم جوکو موراتوفسکی و ترجمه کیارش رهایی را در تیرماه 1403 منتشر کرده است.
