کتاب «درک معماری از طریق ترسیم: راهنمای جامع تکنیک‌ها و تمرین‌های ترسیم دست آزاد در قرن بیست‌ویکم» نوشته‌ی برایان ادواردز، اثری ارزشمند و جامع در حوزه آموزش معماری است که به طراحان و دانشجویان معماری کمک می‌کند تا با استفاده از ابزارهای ساده، درک عمیق‌تری از فضا، فرم و مفاهیم معماری پیدا کنند. این کتاب با رویکردی عملی و گام‌به‌گام، تکنیک‌های مختلف ترسیم را آموزش می‌دهد و نشان می‌دهد که چگونه ترسیم دست آزاد می‌تواند به عنوان ابزاری قدرتمند برای تحلیل، طراحی و بیان ایده‌های معماری مورد استفاده قرار گیرد.
اين اسكيس زيبا (سال 1880) كه متعلق به ويليام لِتابای از High Street در Exeter است، توجه به ساخت و بيان ساختاري را نشان مي‌دهد (مجموعه ترسيم‌هاي RIBA)
اهمیت کتاب درک معماری از طریق ترسیم
- ترسیم به عنوان ابزاری برای یادگیری: ادواردز در این کتاب، ترسیم را فراتر از یک مهارت فنی می‌بیند و آن را به عنوان ابزاری برای یادگیری عمیق و درونی کردن مفاهیم معماری معرفی می‌کند. با ترسیم، دانشجویان می‌توانند به صورت تجربی با مفاهیم فضایی، تناسبات، نور و سایه، مواد و بافت‌ها و سایر عناصر معماری آشنا شوند.
- توسعه‌ی تفکر انتقادی: ترسیم به دانشجویان کمک می‌کند تا به صورت انتقادی به محیط اطراف خود نگاه کنند و روابط بین عناصر مختلف را تحلیل کنند. با ترسیم، دانشجویان می‌توانند ایده‌های خود را به صورت بصری بیان کنند و به آنها از زوایای مختلف نگاه کنند.
- ارتباط بین نظریه و عمل: این کتاب با ترکیب تئوری‌های طراحی و تمرین‌های عملی، به دانشجویان کمک می‌کند تا ارتباط بین نظریه و عمل را بهتر درک کنند.
- تقویت خلاقیت: ترسیم، یک فعالیت خلاقانه است که به دانشجویان اجازه می‌دهد تا ایده‌های جدید و نوآورانه را کشف کنند.
- ابزاری برای بیان ایده‌ها: ترسیم، یک زبان جهانی است که به دانشجویان امکان می‌دهد تا ایده‌های خود را به وضوح و به صورت تصویری برای دیگران بیان کنند.
- توسعه‌ی مهارت‌های مشاهده: ترسیم به دانشجویان کمک می‌کند تا مهارت‌های مشاهده خود را تقویت کنند و جزئیات محیط اطراف خود را بهتر تشخیص دهند.
محتوای کتاب
کتاب «درک معماری از طریق ترسیم» به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود:
- بخش اول: در این بخش، اصول اولیه ترسیم و تکنیک‌های مختلف ترسیم دستی آموزش داده می‌شود.
- بخش دوم: در این بخش، به کاربرد ترسیم در تحلیل ساختمان‌ها و فضاهای مختلف پرداخته می‌شود.
- بخش سوم: در این بخش، به استفاده از ترسیم در طراحی معماری پرداخته می‌شود و تکنیک‌هایی برای توسعه‌ی ایده‌های طراحی و بیان آنها به صورت گرافیکی ارائه می‌شود.
ویژگی‌های برجسته‌ی کتاب
- رویکرد عملی: کتاب پر از تمرین‌ها و مثال‌های عملی است که به دانشجویان کمک می‌کند تا مفاهیم را به صورت عینی درک کنند.
- زبان ساده و روان: زبان کتاب ساده و روان است و مفاهیم پیچیده را به زبانی قابل فهم برای دانشجویان توضیح می‌دهد.
- تصاویر فراوان: کتاب دارای تصاویر فراوانی است که به درک بهتر مطالب کمک می‌کند.
- تنوع موضوعات: کتاب به موضوعات مختلفی از جمله تاریخ معماری، نظریه‌های طراحی، و کاربردهای مختلف ترسیم می‌پردازد.
اهمیت کتاب برای دانشجویان معماری
این کتاب برای دانشجویان معماری در تمام سطوح، از مبتدی تا پیشرفته، مفید است. مبتدی‌ها می‌توانند با استفاده از این کتاب، مهارت‌های اولیه ترسیم را بیاموزند، و پیشرفته‌ها می‌توانند از آن برای توسعه‌ی مهارت‌های طراحی و بیان ایده‌های خود استفاده کنند.
کتاب «درک معماری از طریق ترسیم» یک منبع ارزشمند برای همه کسانی است که به معماری علاقه‌مند هستند. این کتاب به ما یادآوری می‌کند که ترسیم نه تنها یک ابزار فنی، بلکه یک ابزار قدرتمند برای تفکر، خلاقیت و ارتباط است. با استفاده از این کتاب، می‌توانیم درک عمیق‌تری از معماری پیدا کنیم و به عنوان طراحان بهتر و خلاق‌تر عمل کنیم.
در مجموع کتاب «درک معماری از طریق ترسیم» به دانشجویان معماری کمک می‌کند تا:
- مهارت‌های ترسیم خود را بهبود بخشند.
- درک عمیق‌تری از مفاهیم معماری پیدا کنند.
- خلاقیت خود را افزایش دهند.
- ایده‌های خود را به صورت موثر بیان کنند.
- به عنوان طراحان بهتر و خلاق‌تر عمل کنند.
فهرست کتاب درک معماری از طریق ترسیم
مقدمه
فصل 1: مزایای ترسیم
بخش اول: اصول اساسی
فصل 2: چرا ترسیم؟
فصل 3: انتخاب سوژه
بخش دوم: فنون
فصل 4: پرسپكتیو
فصل 5: خط و سایه
فصل 6: تركیب
فصل 7: اهمیت تمرین كردن
فصل 8: از اسكیس تا ساخت پلان و بررسی مستند
فصل 9: اسكیس‌های متوالی
فصل 10: ترسیم و عكاسی با سوزان فَهی
بخش سوم: مطالعات موردی در ترسیم
فصل 11: شهرها، مناظر شهری و میدان‌ها
فصل 12: خیابان‌ها، كوچه‌ها و پیاده‌روها
فصل 13: نشانه‌ها، خط آسمان و سیمای شهر
فصل 14: دروازه‌ها، ورودی‌ها و درگاه‌ها
فصل 15: نمای خارجی ساختمان‌ها
مقدمه کامل کتاب:
هدف از نگارش این كتاب، كاوش در این باره است كه چگونه ترسیم دست‌آزاد می‌تواند سطح درك ما را از پیچیدگی‌های معماری مدرن افزایش دهد. این كتاب به‌طور ویژه، در صدد است تا وسیله‌ای برای ایجاد پیوند میان هنر و معماری با ترویج ارزش‌ها و ادراكات مشترك فراهم شود. دفترچه اسكیس ابزاری مفید برای مقابله با تسلط علوم بر آموزش معماری یا دست‌كم برای حصول اطمینان از به‌كار گرفتن فناوری با رعایت ملاحظات نقادانه و زیبایی‌شناختی است. همچنین هدف ترغیب به خلق محیطی انسانی‌تر با پرورش حساسیت‌های بصری و هنری به‌وسیلة ترسیم است.
موضوعات متعددی ارائه شده‌اند كه هر یك به‌عنوان مطالعه موردی مسائل پیش روی دانشجویان و معماران كارآموز است. از آنجا كه چاپ اول این كتاب در سال 1994 منتشر شد، مسائل تازه‌ای پدید آمده كه اساس مطالب جدید بیان شده در این چاپ‌اند. همچنین، درباره نقش اسكیس در برابر سایر ابزارهای پیشرفته طراحی مانند مدل‌سازی، ترسیم به‌كمك رایانه (CAD) و عكاسی به‌طور گسترده‌تر بحث شده است. در نتیجه، فصل‌های نظری بیشتر و نیز مصاحبه‌هایی با تعدادی از معماران سرشناس انگلیسی همچون لُرد فاستر، سِر نیكولاس گریمشاو، ویل آلسوپ و ادوارد كولینان نسبت به چاپ اول اضافه شده است.
هدف اصلی در این كتاب، تشویق به استفاده از دفترچه اسكیس به‌عنوان وسیله‌ای برای یادگیری معماری است. اكنون توجه دوباره‌ای به نقش آموزشی ترسیم، به ویژه جایگاه آن در ایجاد فُرم‌های معمارانه به‌وجود آمده است. با بررسی نمونه‌های گذشته كه در آنها از طراحی دست‌آزاد به‌عنوان ابزار اصلی تحلیل استفاده شده است، انتظار تمرین عملی می‌رود. كتاب از لحاظ موضوعی در چهار بخش تنظیم شده است. بخش اول اصول اساسی را ارائه می‌كند، بخش دوم دانشجویان را با ابزارهای اصلی گرافیكی و فنون ترسیم استفاده شده توسط معمار آشنا می‌كند، در بخش سوم بیان می‌شود، چگونه موضوع‌های معمول طراحی از راه ترسیم با به‌كارگیری تعدادی از مطالعات موردی تمرین اسكیس می‌توانند بهتر درك شوند و بخش نهایی بر نمونه‌هایی از تمرین‌های معمارانه معاصر همراه با تاكید بر روند‌های جاری در فن ترسیم تمركز می‌كند.
مشخصه این كتاب تقسیم‌بندی مطالب مطالعه شده به چند موضوع است. هدف اسكیس‌زدن، ترسیم سوژه‌هایی كه به‌طور تصادفی به چشم می‌خورند نیست، بلكه كاوش در معماری به روشی اصولی‌تر است. تحلیل مقایسه‌ای یك مطلب از راه اسكیس، در مقایسه با سایر روش‌ها مستلزم طرح سؤال‌های موشكافانه‌تر می‌شود. وقتی از سوژه‌ای یكبار اسكیس زده شد، می‌تواند دوباره مورد بررسی قرار گیرد و چه بسا با مراجعه به منابع بایگانی شده یا كتاب‌های درسی ترسیم بیشتر كاوش شود.
كاوش موضوعی از راه ترسیم به شناخت محیط ساخته شده كمك می‌كند؛ كمك می‌كند كه ببینید، فكر كنید و طراحی كنید.
این كتاب نمای كلی از تمرینات ترسیم در قرن بیست و یكم و اصول پشتیبان آن را ارائه می‌دهد. در مورد مزایای طراحی از راه ترسیم بحث شده است، به‌ویژه روشی كه چگونه اسكیس زدن سبب می‌شود كه گزینه‌های مختلف به‌طور كلی و جزئی كشف شوند. این اثر متقابل میان مقیاس‌ها، مشخصه مهم ترسیم است. بدیهی است كه در عصر دیجیتال، تعامل زیادی میان ترسیم‌های دست‌آزاد و ترسیم‌های رایانه‌ای، به‌ویژه در زمان پیدایش طرح، وجود دارد. معماران مختلف از ترسیم به روش‌های مختلف استفاده میكنند، اما برای بسیاری از آنها (اگر نگوییم اغلب آنها) ترسیم دست‌آزاد اولین ابزار و وسیله استفاده شده برای طراحی یك ساختمان است.
سازمان‌های حرفه‌ای همچون هیئت ثبت معماران (ARB) و انستیتو سلطنتی معماران انگلستان (RIBA)، كه از استانداردهای آموزش معماری در انگلستان حمایت میكنند، بر اهمیت مهارت در ترسیم برای تبدیل آن به معماری تاكید میكنند. طبق ضوابط مقرر در آیین‌نامه دورههای معماری عبارت «ارتباط» به‌كار برده می‌شود. این عبارت در مورد ارائه و نمایش پیشنهادهای طراحی معمارانه به كار می‌رود و ترسیم‌های دست‌آزاد و رایانه‌ای (CAD) را دربرمی‌گیرد. اسكیس زدن جنبه مهمی از معمار بودن است، حتی در دوره‌ای كه فناوری اطلاعات (IT) به‌طور فزاینده‌ای جای باورهای سنتی ارائه‌های معماری را گرفته است. اسكیس زدن برای طراحی و به همان اندازه برای درك زمینه‌های فیزیكی، محیطی و فرهنگی در تمرین‌های معمارانه امروزی مهم است.
نگارنده امیدوار است، ارائه مطالب جدید در این چاپ، موجب تشویق به استفاده بیشتر از دفترچه اسكیس و ترسیم‌های دست‌آزاد در دانشكده‌های معماری و طراحی شود. قابلیت بررسی، یادگیری و تمرین طراحی از راه ترسیم قابل توجه است. هرچند با وجود سایر ابزارهای متداول‌تر و قابل دسترس‌تر، نظیر ترسیم‌های رایانه‌ای و عكاسی دیجیتال كه در طول دورههای درسی در مقطع لیسانس ارائه می‌شوند، چشم‌پوشی از ترسیم برای دانشجویان كار ساده‌ای است. همان‌طور كه در این كتاب بحث می‌شود، قدرت ترسیم برای گذر از سطوح ظاهری، كسانی را كه از دفترچه اسكیس استفاده میكنند، در تلاش برای مقابله با فشارهای شدید كار در شكل‌دهی معماری معاصر ترغیب می‌كند.
معماران به توانایی خود در به تصویر كشیدن از طریق ترسیم مشهورند و این موضوع آنها را از مهندسان و تكنسین‌ها جدا می‌سازد. نویسنده در نگارش این كتاب، خواستار احیای سنت ترسیم، نه برای نقشه‌كشی و مستندسازی محض، بلكه به‌عنوان ابزاری قدرتمند برای تولید نمونه‌های ساخته شده در قرن بیست و یكم است.
کتاب «درک معماری از طریق ترسیم: راهنمای جامع تکنیک‌ها و تمرین‌های ترسیم دست آزاد در قرن بیست‌ویکم» توسط ارمغان برازنده ترجمه شده و انتشارات کتاب وارش آن را منتشر کرده است.
