ترکیب در معماری (جستاری در منطق‌های بنیادین شکل معماری)

دیباچه

اين كتاب از شيوه‌اي آموزشي پديد آمده كه در راه‌نمايي دانشجويانم به كار مي‌برم تا تلاش‌شان در طراحي را آشكار و هدف‌مند سازند. تمامي تحليل‌هايي كه از پيشينه‌هاي معماري صورت مي‌دهم پژوهشي هستند و در زمينه، روابطِ ميان آن‌ معماري‌ها و الگوهاي تركيب را مي‌كاوند. كيفيات منحصر به‌فردِ يك اثر معماري جالب است؛ اما اين‌كه آرشيتكت‌ها چگونه ايده‌هاي معماري را تفسير‌كرده و از اين تفاسير را يك‌ديگر برمي‌گيرند، بسيار توجه مرا جلب مي‌كند. گاهي الهام‌گيري يك طرح از طرحي ديگر بسيار آشكار است. با اين حال جالب‌ترين امر براي من آن است كه طراحان حتي بدون هيچ ارتباط صريح تاريخي يا فرهنگي، راه‌حل‌هايي مشابه پيش‌نهند. اين امر نشان‌گرِ وجود منطقي بنيادين در شكل است كه در خلال كنش طراحي بر آرشيتكت‌ها آشكار مي‌شود.

پروژه‌هايي كه اين كتاب به آن‌ها مي‌پردازد حاصلِ سال‌هاي زيادِ كار من، و مختصري از مسئله‌هايي هستند كه تحليل‌شان كرده‌ام. شيوه دست‌آزاد را به كارِ ترسيم‌ها داشته‌ام؛ چون محدوديتي كه در شيوه شكل‌دهي و روايتِ اطلاعاتِ بازگفته در ترسيم دست‌آزاد وجود دارد را جالب مي‌دانم. خامي و پرداخت‌نشدگي ترسيم دست‌آزاد موجب سادگي و صراحت است و رابطه‌اي صميمي و شخصي با موضوع ترسيم بنا مي‌نهد. آموخته‌ام كه كنش ترسيم دستي نوعي انديشيدن است؛ نه بازنمايي صرف.

آثار اين متن علي‌رغم اين كه هيچ مرامي (ايدئولوژي) را پي نمي‌روند، نشان‌گر رويكردي ويژه به طراحي هستند. وسعت فراگير علاقه‌ام به معماري، موجب شده اين كتاب را بي‌هيچ جانبداري نظري مملوِ ديدگاه‌هاي گوناگون سازم. اميدوارم اين ويژگي كتاب را منبعي كارآمد سازد و به كار دانش‌جويان آيد تا راه خويش را در طراحي بيابند.